What would you like to search for?

ТАМАҚТЫ ЛАҚТЫРУҒА "ЖОҚ" ДЕП АЙТЫҢЫЗ!
© WWF Food Practice

Біз қанша тамақ тастаймыз?

Дүние жүзінде өндірілетін барлық тамақ өнімінің 1/3 бөлігіне дейін қалдықтардан табылады. Осылайша, біз тамақты ғана емес, сонымен бірге оны өндіруге қажет табиғи ресурстарды да жоғалтамыз. Біз тамақты рәсуа етуді бүгіннен-ақ тоқтатуға тиіспіз!

 

Бұл біздің табиғатымызға қалай әсер етеді?

Біз тамақты ғана жоғалтып қоймаймыз! Біз осы тамақ молшылығын өндіру үшін пайдаланылған жерді, энергияны және суды жоғалтамыз. Биоәртүрліліктің 70%-ына дейін ормандарды кесуден және табиғи аумақтарды ауылшаруашылық жерлеріне айналдырудан жойылды деп есептеледі.

Мысалы, Еуропада пішіні "дұрыс" болмауына ғана байланысты 50 миллион тоннаға дейін жемістер мен көкөністер лақтырылады, ал бүкіл осы тамақтың құны 140 миллиард еуроны құрайтыны таңқаларлық. Азық-түлік ысырабы қоқыс үйінділерінде тау-тау болып жиналып қалады да, оның іріп-шіруі климаттың өзгеруіне ықпал ететін зиянды химикаттар бөліп шығарады.

© Marina Kelava

Тамақ тастауды қалай азайтуға болады?

Жеке адамдар ретінде біз "фермадан дастарханға дейінгі" бүкіл жүйеге қатты әсер ете алмаймыз. Дегенмен «дүкеннен дастарханға дейінгі» кезең толығымен біздің бақылауымызда. Біз тағамды әртүрлі себептермен тастаймыз, бірақ ең жиі кездесіп қалатын солардың бірі - азық-түлік қаптамаларындағы күндерді елеп-ескермеу немесе түсінбеушілік. Тамақ ысырабын қалай азайтуға болатыны жөнінде мынадай бірнеше кеңес:

- Қаптамадағы күн өнімнің бүлінгенін әрқашан да білдіре бермейді.  "Жарамдылық мерзімі" және «Дейін пайдаланған жөн» - бұл бір ұғымды білдірмейді. Кейде өнім мерзімі аяқталғаннан кейін тағы он күн бойы жарамды болуы мүмкін – тастай салмай тұрып иіскеп, дәмін татып    көріңіз.

- Дүкенге бармас бұрын қажетті тауарлардың тізімін жасап алыңыз және оған аш қарынмен бармаңыз (дегенмен бұл күлкілі болып көрінуі мүмкін, бірақ бұл шындық — аш қарынмен сіз өзіңізге қажет мөлшерден артық   сатып аласыз).

- Міндетті түрде азық-түлікті дұрыс сақтаңыз – ыстық асты тоңазытқышқа қоймаңыз және қаптамаларды тығыздап жабыңыз.

- Ас дайындау кезінде тапқырлық танытыңыз!  Көптеген "қалдықтардың" көпшілігін дәмді қалдықтарға немесе басқа тағам үшін ингредиенттерге айналдыруға болады. Аспаздық шығармашылық - ас үйдегі ең жақсы көмекші. Салаттар мен сорпалар — бұл әлі бүліне қоймаған көкөністерді пайдаланудың бірнеше тәсілі ғана, ал сондай жемістерден тәтті тоқаштар пісіруге немесе шырындар сығып алуға әбден болады. Тағамды сақтап қойыңыз және оны дайындаудан ләззат алыңыз!

- Тағам шынымен қалдыққа айналса, одан компост жасаңыз - егер сізде ондай мүмкіндік болмаса, бәлкім, көршіңізде болып қалар. Қалай болған күнде қалдықтарды био-пакетке салып, оларды дұрыс сақтаңыз. Тамақ қалдықтарын қалай дұрыс кәдеге жарат